تومورهای مغزی و نخاعی سرطانی رایج در دوران کودکی هستند. در این نوع بیماری سلول‌های غیرعادی در بافت‌های مغز و یا نخاع تشکیل می‌شوند. این تومورها می توانند خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند، اما در هر صورت خود تومور می تواند به روش های مختلف بر شرایط بیمار تاثیرگذار باشد. علائم و نشانه های تومورهای مغزی بسیار متفاوت هستند و به اندازه، مکان قرارگیری و نرخ رشد تومور بستگی دارند.
عوامل خطرزا تومور مغزی و نخاعی
علت بسیاری از تومورهای مغزی و نخاعی در دوران کودکی ناشناخته است.، اما پزشکان برخی عوامل را شناسایی کردن که ممکن است خطر ابتلا به تومور مغزی را افزایش دهد که عبارتند از :
- تاریخچه خانوادگی تومورهای مغزی و نخاعی: بخش کوچکی از این تومورها در افرادی رخ می دهد که دارای سابقه خانوادگی تومور می باشند و و یا یک خانواده ای که سابقه ژنتیک بیماری سندروم در آنها زیاد باشد. این علائم، احتمال ابتلا به تومور مغزی و نخاعی را افزایش می دهند.
- قرار گرفتن در معرض اشعه: افرادی که در معرض تابش یونیزه قرار گرفته اند ،خطر ابتلا به تومور مغزی را افزایش میدهند. نمونه های از این اشعه پرتو درمانی است که برایدرمان سرطاناستفاده میشود.
علائم تومور مغزی و نخاعی
علائم و نشانه های تومور مغزی و نخاعی بسیار متفاوت است و به اندازه ،محل و سرعت رشد بستگی دارد اما نشانه های رایج و عمومی ناشی از این بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سردرد
- حالت های تهوع یا استفراغ های بی دلیل
- مشکلات بینایی مانند:بینایی تار یا دو بینی یا از دست دادن دید محیطی
- از دست دادن تدریجی لمس یا حرکت در یک دست یا پا
- مشکل در کنترل و عدم تعادل
- مشکلات گفتاری
- تغییر شخصیتی یا رفتاری
- تشنج، بویژه در کسانی که سابقه تشنج ندارند
- مشکلات شنوایی
روش های نوین تشخیص
- یک معاینه عصبی:در این معاینه ممکن است که بینایی، شنوایی ، تعادل ، هماهنگی ، قدرت و عکس العمل بیمار را بررسی کند.ایجاد مشکل در چند ناحیه و عملکرد ممکن است سرنخی درباره مشکل مغزی باشد.
- آزمایشات تصویربرداری: اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)،تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- آزمایش ها برای پیدا کردن سرطان در بخش های دیگر بدن
- جمع آوری و تست یک نمونه از بافت غیر عادی (نمونه برداری)
درمان
درمان یک تومور به نوع، اندازه و مکان آن و همچنین سلامت کلی و ترجیحات خانواده بیمار(کودک) بستگی دارد.
- جراحی
- پرتو درمانی یا تشعشع درمانی
- رادیوتراپی
- شیمی درمانی
- درمان هدفمند دارویی
- توان بخشی پس از درمان: از آنجا که تومورهای مغزی و نخاعی می توانند در بخش هایی از مغز رشد کنند که مهارت های حرکتی، گفتاری، دیدی و تفکری را کنترل می کنند، توان بخشی ممکن است بخش ضروری بازیابی باشد.
بسته به نیاز ، ممکن است پزشک این موارد را توصیه کند.
- درمان فیزیکی برای کمک به شما در بازیابی توانایی های حرکتی و یا قدرت ماهیچه ای.
- کار درمانی حرفه ای که به بیمار کمک می کند به فعالیت های روزمره خود برگردد.
- گفتار درمانی با متخصصان در مشکلات گفتاری (پاتولوژیست گفتاری) می تواند به کودکان کمک کند تا صحبت کنند.
- آموزش خصوصی کودکان در سن مدرسه، برای کمک تا بتوانند با تغییرات در حافظه و تفکر پس از یک تومور مغزی کنار بیایند.
پیشگیری
تغییرات در الگوی زندگی می تواند از بروز بسیاری از سرطان ها پیشگیری کند. هرچند، هیچ گونه تغییری که بتواند از سرطان در کودکان جلوگیری کند شناخته نشده است .